Zachowanie zwierząt, nawet tych, które dobrze znamy, trudno niekiedy przewidzieć. Dlatego też ich właściciele powinni dołożyć wszelkich starań, aby nie zrobiły one krzywdy żadnej postronnej osobie. Nie zawsze jednak zachowują oni wszystkie konieczne środki ostrożności. Przekonał się o tym pan Adam, klient spółki VOTUM. Zdarzenie miało miejsce na terenie gospodarstwa rolnego stanowiącego własność pana Jana. Pan Adam udzielał pomocy właścicielowi przy naprawie zepsutego ogrodzenia, które należało zespawać. Pan Jan zagonił byki z wybiegu do obory, po czym założył i zamknął bramkę zabezpieczającą i udał się do garażu.
Wypadek w gospodarstwie rolnym
Pan Adam rozpoczął w tym samym czasie prace przy naprawie ogrodzenia. Podczas spawania zaatakował go byk, wskutek czego poszkodowany doznał obrażeń ciała. Szkoda została zgłoszona do zakładu ubezpieczeń z odpowiedzialności cywilnej rolnika z tytułu posiadania gospodarstwa rolnego, właściciela gospodarstwa pana Jana.
W niniejszej sprawie odpowiedzialność kształtuje się na zasadzie winy w nadzorze. Zgodnie z art. 431 § 1 kodeksu cywilnego: Kto zwierzę chowa albo się nim posługuje, zobowiązany jest do naprawienia wyrządzonej przez nie szkody, niezależnie od tego, czy było pod jego nadzorem, czy też zabłąkało się lub uciekło, chyba że ani on, ani osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, nie ponoszą winy. Przepis ten ma zastosowanie, gdy zwierzę wyrządza szkodę z tzw. własnego popędu, a więc w wyniku niezależnego od człowieka zachowania. Jeżeli natomiast zwierzę jest tylko narzędziem w ręku człowieka, jak na przykład przy jeździe konnej, to za wyrządzoną przez nie szkodę odpowiada człowiek, tak jakby tę szkodę wyrządził czynem własnym, na podstawie przepisu art. 415 k.c. Nie ulega więc wątpliwości, że w tym przypadku odpowiedzialność za zdarzenie spoczywa na panu Janie, który źle zabezpieczył byki.
Walka o odszkodowanie
Zakład ubezpieczeń wydał decyzję odmowną, wskazując, iż w przedmiotowej sprawie nie ma podstaw do przyjęcia odpowiedzialności z OC rolnika. Przyczyną miał być brak wystarczających przesłanek do tego, że po stronie właściciela gospodarstwa rolnego nastąpiły jakieś uchybienia, które świadczyłyby o tym, że jego zachowanie doprowadziło do powstania szkody. Nie sposób było zgodzić się z takim stanowiskiem.
VOTUM S.A. w imieniu pana Adama złożyła odwołanie. Specjaliści wskazali, że trudno wyobrazić sobie inną przyczynę wydostania się byków z zagrody niż nieodpowiednie jej zabezpieczenie. Do dnia zdarzenia bramka spełniała swoją funkcję w należyty sposób – tego typu urządzenia konstruowane są w ten sposób, by zwierzęta nie mogły jej otworzyć. Jeśli byki nie były w stanie samodzielnie sforsować furtki i nie była ona uszkodzona, jasne jest, że do zdarzenia doszło w wyniku niezachowania należytej staranności przez człowieka, który miał dopilnować, żeby zwierzęta nie wydostały się z obory. W tym przypadku, co sam zresztą przyznał, był to właściciel gospodarstwa, pan Jan. Skoro zatem po tym, jak właściciel zamknął byki w odpowiednim pomieszczeniu, wydostały się one na podwórze, pan Jan zapewne niezbyt dokładnie zamknął bramkę, co jednoznacznie wskazywało na jego odpowiedzialność, a co za tym idzie – zasadność wypłacenia panu Adamowi odszkodowania z OC właściciela gospodarstwa.
Zakład ubezpieczeń przyjął argumentację ekspertów spółki VOTUM zawartą w odwołaniu od decyzji i wypłacił panu Adamowi odszkodowanie w kwocie bezspornej – 1000 zł. Choć przyznanie poszkodowanemu tego świadczenia jest ze wszech miar słuszne, 1000 zł to suma zdecydowanie zbyt niska. VOTUM S.A. prowadzi obecnie postępowanie odwoławcze w tej sprawie.